Bebeklerde uyku, gelişiminin temel gereksinimidir ve sinir sisteminin tamiratı açısından çok önemli bir süreçtir. Uyku enerji ihtiyacının yeni gün için giderilmesini, bir önceki günün ardından gereken düzeye tekrar gelmesini sağlar.

İyi uyumayan bebekler kolay ağlar, çabuk öfkelenir, kendini oyunlara veremez, keyifsiz hatta dikkatsiz olur. Sabah saatlerinde halen uykuluymuş gibi mızmız olur, canı çabuk sıkılır ve huysuzlaşır. Bazılarıysa gün içinde hiç bu tip semptom vermez, hatta gün içinde her şey yolundadır ve mutlu bir bebek olarak görünür, ancak uykuya geçerken çok zorlanır. Uykuya geçmesi uzun ve sancılı olur ya da uykuyu sağlıklı miktarın altında ve ihtiyacından az uyur. Bu sıkıntı böyle devam ettiği sürece giderek gelişimini, sağlığını olumsuz etkileyen bir kısır döngüye dönüşür.

Bebek eğer yeterli uyku uyumuyorsa ve kendini sakinleştiremiyorsa bu ciddiye alınması gereken bir sağlık problemi sayılmalıdır. İyi uyumayan bebeklerin büyüme hormonları süreçten olumsuz etkilenir. Araştırmalar, bebeklerde ve çocuklardaki gelişim için çok önemli olan büyüme hormonunun rüyasız uyku evresinde yani derin uykuda salgılandığını göstermiştir. Karanlık ve sakin ortamda, kesintisiz bir uyku gece boyunca salınımı sağlıklı düzeyinde tutar. Sık uyanma büyüme hormonu salınımını olumsuz etkiler.

İyi uyumayan bebekler öğrenme ve algılama sorunu yaşarlar. Dikkatleri çabuk dağıldığı ve yorgun oldukları için oyun oynama ve keyifli olma süreleri de kısadır. Stres hormonları yüksek olduğu için huzursuz bebeklerdir ve kendi kendilerini kolay yatıştıramazlar. Memeye bağımlılık daha çok gözlenir. Buna bağlı yine katı gıdaya geçişte de genelde iştahsızlık veya yemek düzeni sorunları olur.

İyi uyuyan bebek sağlıklı bir bebektir.

Bebeklerde uyku, stres açısından da çok önemlidir. Anneler çok zaman bebeklerinin kısa uykularının onlara yettiğini düşünseler de düzenli ve yeterli uzunlukta uykusu olmayan bebeklerin bedenlerinde kortizol dediğimiz stres hormonu yüksek olur. Bu nedenle kendi kendilerini sakinleştirebilme becerileri düşüktür ve çabuk huysuzlaşırlar. Desteksiz uykuya zor geçerler.

Bedenlerinde stres hormonu yüksek bebeklerin değişim toleransları da doğal olarak düşüktür ve yeni bir şeye kolaylıkla alışamazlar. Oto koltuğa, pusete, mama sandalyesine ya da başka farklı bir çevresel koşula adapte olma sorunu yaşarlar.

Bebekleriyle ilgili uyku problemi yaşayan bu annelerin “Benim çocuğum oto koltuğa da pusete de oturmak istemiyor. Onu yeni bir şeye alıştırmak konusunda başarılı olamıyoruz” diye yakındıklarını da çok duyarım.

Virginia Üniversitesi Çocuk Psikoloğu Mary Ainsworth, gerçekleştirdiği ünlü çalışmasında bebeğinin sinyallerine kulak veren ve sorunu bebeğinin gözünden görebilen annelerden bahseder.

Bu geniş açılı anneler diğer anneler gibi kendi önceliklerine değil, bebeğin zamanlama ve uygunluk kapasitesini daha iyi takip edebildikleri için, bebeğin zorlandığı durumlarda daha uygun alternatifleri daha doğru ve daha kolay üretebiliyorlar.

Bebek kendini yatıştıramadığı sürece, bu tür sorunlar sıklıkla yaşanır. Sağlıklı uyku uyuyan bebekler daha toleranslıdır.

Bebeklerde uyku sağlığı adlı yazıyı da buradan okuyabilirsiniz.